Rodzaje Grypy. Diagnostyka grypy

Grypa jest jedną z najpowszechniej występujących chorób wirusowych na świecie. Zapadalność na nią jest bardzo duża bez względu na wiek, płeć i rasę. Według danych WHO z powodu grypy na świecie umiera rocznie od 10 000 do 40 000 osób. W Polsce na grypę zapada około 3 mln. osób rocznie, liczba zgonów waha się od 70 do nawet 6000, a liczba zgonów z powodu powikłań grypowych (najczęściej z przyczyn sercowo-płucnych) wynosi powyżej 1000 osób rocznie.

Najczęściej zachorowania na grypę występują począwszy od późnej jesieni do wczesnej wiosny. Grypę wywołują wirusy z rodziny Orthomyxoviridae. Podczas bezpośredniego kontaktu z osobą zarażoną, wirus przenoszony jest poprzez wdychanie mikroskopijnych kropelek wydzielin z dróg oddechowych (tzw. drogą kropelkową). Za wystąpienie zachorowania na grypę odpowiedzialne są wirusy typu A, B oraz C. Obecnie na świecie (głównie w Europie) dominuje odmiana wirusa A [H3], a najczęstsze zachorowania stwierdza się w Belgii, Bułgarii, Finlandii, Francji (odmiana A[H3N2]), Włoszech, Hiszpanii i Portugalii.

Co ciekawe okazuje się, że szczepy wirusa występujące obecnie są znacznie bardziej niebezpieczne, niż wirus, który był przyczyną śmierci ponad 40 mln. osób w 1918 roku. Według badaczy z Harvardu (University School of Public Health) wybuch nowej pandemii grypy, podobnej do tej z 1918 roku mógłby zostać opanowany z pomocą szczepionki, pod warunkiem, że udałoby się ją szybko opracować. Przyczyną ówczesnej tragedii był raczej fakt wysokiej śmiertelności po infekcji – do 10 razy większej niż w przypadku innych, udokumentowanych dotychczas pandemii grypy.

Okres wylęgania grypy trwa od 2 do 6 dni. Do najczęstszych i najbardziej charakterystycznych objawów infekcji należą: gorączka powyżej 38°C, a często nawet powyżej 39°C (u małych dzieci najczęściej z dreszczami), silne bóle głowy i karku, suchy i męczący kaszel, nieżyt nosa, bóle mięśni i stawów (jeden z najbardziej typowych objawów), uczucie rozbicia i wyczerpania, brak apetytu.

Wirus grypy A występuje u ludzi i zwierząt (świnie, konie, foki, norki, wieloryby oraz ptaki).

Genom wirusa stanowi jednoniciowy RNA, mający 8 segmentów i charakteryzuje się w porównaniu do innych typów znaczną genetyczną zmiennością związaną z występowaniem mutacji i reasortacji genetycznej. Poszczególne typy mają zwykle zdolność zakażania tylko jednego gospodarza. Uważa się, że rezerwuarem wirusa grypy A jest ptactwo wodne.

Wirus grypy typu A można poddać dalszej klasyfikacji na podtypy w oparciu o rodzaj białek tworzących otoczkę białkową (hemaglutynina HA lub H) oraz neurominidazy (NA lub N). Białka te są niezbędne do poprawnej replikacji wirusa. Wyróżniono 16 podtypów HA (H1-H16) oraz 9 podtypów NA (N1-N9), co daje łącznie 144 możliwych kombinacji segmentów genowych i powoduje istnienie ogromnej różnorodności wirusów typu A.

Obecnie najpowszechniejsze są szczepy wirusa należące do podtypów H1N1 oraz H3N2. Poszczególne szczepy oznacza się określając rodzaj, miejsce wyizolowania zarazka, numer próbki, rok oraz typ hemaglutyniny i neuraminidazy, np. A/Moscow/10/99 (H3N2) czy B/Hong Kong/330/2001.

Wirus grypy B występuje tylko u ludzi. Genom wirusa składa się z jednoniciowego RNA podzielonego na 8 segmentów. Rodzaj B ma tylko po jednym podtypie HA i NA.

W najnowszej historii ludzkość co najmniej kilkukrotnie borykała się z pandemiami grypy. Najbardziej znaną i największą od czasów czarnej śmierci jest pandemia wywołana przez grypę – tak zwaną Hiszpankę. Szacuje się, że w latach 1918 – 1920 zachorowało około 500 mln. osób, z czego zmarło 100 mln, a więc ofiar było więcej od tych, które pochłonęła pierwsza woja światowa. Przyczyn tak wysokiej śmiertelności należy szukać nie tylko w wysokim stopniu zjadliwości szczepu grypy, ale także  w niskim poziomie opieki medycznej w ówczesnych czasach, braku szczepień oraz nadkarzeniach bakteryjnych.

Również w czasach nam bliższych ludzkość borykała się z olbrzymimi falami zachorowań na grypę. W latach 1956 – 1970 mieliśmy do czynienia z dwoma pandemiami. Pierwszą była to tak zwana grypa azjatycka, drugą – grypa Hongkong. Pierwszą z nich wywołał wirus AH2N2, drugą - wirusAH3N2. Oba powstały w wyniku połączenia wirusa ptasiej grypy z grypą ludzką. Na grypę azjatycką zmarło około 2 mln. osób, natomiast na grypę Hong Kong około miliona.

Wspomnieć należy również o grypach tzw. ptasiej i świńskiej, gdzie wirusy je wywołujące pokonały bariery gatunkowe i  przedostały się na człowieka ze zwierząt. Na szczęści cechowała je zdecydowanie mniejsza śmiertelność.

Doskonałym narzędziem diagnostycznym w walce z grypą są szybkie testy immunochromatograficzne. Przy ich pomocy, w bardzo krótkim czasie można zdiagnozować pacjenta - czy mamy do czynienia z grypą, czy też inną infekcją. Przewagą tego typu rozwiązania, w porównaniu do skomplikowanych i czasochłonnych technik jest łatwość i szybkość wykonania.

Firma Hydrex w swojej ofercie posiada świtnej dobrej jakości testy, które od wielu lat doskonale sprawdzają się w diagnozowaniu polskiej populacji w kierunku grypy.

Jako odpowiedź na obecną sytuację epidemiologiczną związaną z  wirusem SARS-CoV-2 nasza  firma wprowadziła do swojej oferty test do jednoczesnego diagnozowania i różnicowania infekcji wywołanych przez wirusa grypy lub w/w koronawirusa.